Het gesprek
YES! Je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek… Goed gedaan!
Overloop ter voorbereiding zeker eens onderstaande, mogelijke vragen. Deze belichten jouw studies en ervaring, motivatie en persoonlijkheid,… Aan de hand hiervan probeert de interviewer te achterhalen of je de noodzakelijke competenties bezit voor de functie die je beoogt. Het feit dat je rustig en inhoudelijk gevat kan reageren op deze vragen (met o.a. praktijkvoorbeelden) geeft niet alleen jou zelfvertrouwen doch ook diegene die de vragen stelt het gevoel dat je meedenkt doorheen het gesprek.
Let op eventuele ‘gaten’ in je CV. Daar zal je sowieso vragen over krijgen. Werkgevers denken vaak dat kandidaten zo iets proberen te verbergen (werkloosheid, onafgemaakte studie, negatief ontslag,…).
Wat is de stijl van de interviewer? Hoe opener de vragen die hij/zij stelt, hoe belangrijker het is om zelf structuur aan te brengen. Vermeld in de eerste plaats die zaken uit jouw curriculum die relevant zijn voor de beoogde functie/organisatie, laat je niet verleiden tot een oeverloze zelfbeschrijving. Wees ook niet bang van pauzes, om zaken even te laten bezinken.
Extra’s
- Is meertaligheid vereist voor de functie? Bereid je dan voor op een gesprek in een andere taal. Oefen thuis hoe je zou antwoorden op de meest gestelde vragen in een andere taal.
- Neem altijd een kopie van je CV en motivatiebrief mee naar een sollicitatiegesprek.
- Op het einde van het gesprek komt de recruiter meestal nog met de vraag op de proppen: ‘hoeveel wens je te verdienen?’ Om te weten wat de gangbare lonen zijn in de sector, kan je een kijkje nemen op de website www.loonwijzer.be. Handig om goed voorbereid op deze vraag te kunnen antwoorden.
- Het loont ook de moeite om je vooraf te informeren over de tewerkstellingsmaatregelen. Als uitkeringsgerechtigde 50+er kan je vb. aanspraak maken op een werkhervattingstoeslag, wat je misschien toelaat je looneisen lichtjes af te zwakken. Je zal ongetwijfeld ook een goede indruk maken als je de werkgever op het gepaste moment kan wijzen op een mogelijke vermindering van sociale bijdragen of financiële tussenkomsten bij aanwerving.
- Zelf toon je als kandidaat ook je betrokkenheid/motivatie door op het einde van het sollicitatiegesprek ook enkele vragen te stellen. Je polst op zijn minst naar het verdere verloop van de selectieprocedure. Wanneer zal je bericht krijgen? Wat staat er in de volgende ronde op het programma? Maar er bestaan nog heel wat andere interessante vragen waarop je je thuis voor kan bereiden. Surf bijvoorbeeld eens naar vacature.com of jobat.be en vind er relevante vragen die je kan stellen als je solliciteert. Recent kwamen hier nog 5 vragen bij die je post-corona kunt verwachten bij het solliciteren.
Meest gestelde vragen over studies en ervaring
Vragen over de opleiding:
- Vertelt mij eens iets over je opleiding?
- Waar heb je gestudeerd? Waarom ben je juist daar naartoe gegaan? Wat heb je gestudeerd? Wat was de beweegreden om die studie te kiezen?
- Welke vakken vond je het meest interessant? En welke het minst?
- Wat waren je beste vakken op school?
- Met welke vakken had je de meeste moeite?
- Waarom ben je overgeschakeld?
- Wat voor type student was je?
- Waarom heb je die studie niet afgemaakt?
- Waarom hebt je juist deze hoofdrichting op de universiteit/hogeschool gekozen? Waarom deze bijvakken?
- Wat is de reden dat je zo lang over je studie hebt gedaan?
- Waarom ben je met die studie gestopt en vervolgens met die andere begonnen?
- Hoe komt het dat je niet geslaagd bent?
- Hoe waren je resultaten?
- Hoe was jouw studiemethode?
- Wat deed je in je vrije tijd?
- Hebt u het gevoel dat deze vrijetijdsbesteding heeft bijgedragen tot jouw algemene ontwikkeling?
Vragen over werkervaring:
- Wat was je eerste baan?
- Wat was de moeilijkste beslissing /het moeilijkste moment doorheen je loopbaan tot nog toe?
- Wat vond je aantrekkelijk in je vorige baan?
- Wat vind je van je vorige baas?
- Hoe zag je baas jou? En hoe zagen je collega’s jou?
- Wat vind je van de organisatie waar je werkte? Hoe zou je deze beschrijven?
- Waarom ben je vertrokken bij uw laatste werkgever?
- Op welke werkresultaten bent je trots? En op welke niet?
- Wat waren de drie belangrijkste taken in je vorige baan?
- Aan wie (welke functie) rapporteerde je gewoonlijk?
- Beschrijf jouw gemiddelde werkdag eens.
Vragen over professionele vaardigheden:
- Heb je een rijbewijs? Welke categorie?
- Hoe zou je je project management vaardigheden omschrijven? (voorbeeld?)
- Hoe ver reikt je kennis in Excel? Gebruik je draaitabellen,…
- Welke talen beheers je professioneel? Enkel gesproken? Of ook schriftelijk?
Vragen over referenties?
- Welke referenties kan je ons opgeven?
- Wat zeggen uw referenties over jou?
Vragen over beschikbaarheid?
- Vanaf wanneer zou je bij ons kunnen starten?
- Hoe sta je tegenover overuren?
- Volg je avondschool? Welke dagen, uren?
- Bent je andere dagen/avonden niet vrij?
Meest gestelde vragen over motivatie en persoonlijkheid
Vragen over motivatie:
- Waarom ben je al zo lang zonder werk?
- Wat heb je gedaan in de periode dat je werkzoekend was?
- Waarom werkte je zo kort bij je verschillende werkgevers ?
- Heb je toen zelf ontslag genomen, of ontslag gekregen?
- Wat beviel je aan je vorige job?
- Wat vind je belangrijk binnen je job om deze met plezier te doen?
- Welke aspecten vermijd je het liefst?
- Wat is jouw langere termijn motivatie voor deze functie?
- Wat zijn jouw troeven voor deze functie?
- Wat spreekt je aan in onze organisatie?
- Wat weet je van onze organisatie?
- Bent je bereid om overuren te presteren/ nachtwerk te doen/ in shiften te werken?
- Hoe ben je hier terecht gekomen? Via welk kanaal hoorde je over deze vacature ?
- Heb je nog andere sollicitaties lopen? Waar? Voor welke soort functies? In welk stadium zit je al?
- Woon-werkverkeer: zie je dat zitten op lange termijn?
- Hoeveel zou je bij ons willen verdienen? Wat was je vorige loon?
Vragen over persoonlijkheid:
- Som enkele van je sterkste en zwakste eigenschappen op.
- Als ik aan jouw directe omgeving zou vragen om je te typeren, zowel positief als negatief, wat zou ik dan horen?
- Met welk soort mensen werk je niet graag samen? Waarom niet?
- Bent je al eens in een conflict onder collega’s terecht gekomen? Wat was jouw rol daarin?
- Welke rol neem je gewoonlijk op in groep? Ben je een leiderstype?
- Kan je er goed tegen om alleen te werken? Of moet je steeds mensen om je heen hebben?
- Wat doe je zoal in je vrije tijd?
- Heb je bij voorkeur veel verschillende vrienden of enkele, diepgaande vriendschappen?
Wat als je een slecht gevoel hebt bij het laatste sollicitatie gesprek?
Na een sollicitatiegesprek beseffen dat je je kansen serieus hebt verpest, is allesbehalve een prettig gevoel. Als je liever niet bij de pakken blijft zitten en toch nog iets moois uit je gesprek wil halen, overloop dan zeker deze tips.
Een “slecht” sollicitatiegesprek kan verschillende oorzaken hebben. De zenuwen speelden je te veel parten of je bleek onvoldoende voorbereid te zijn op die toch wel zeer specifieke sollicitatievragen. Wat de oorzaak ook is, volgende tips kunnen helpen om toch nog iets positiefs uit deze sollicitatie te halen;
- Overloop het gesprek opnieuw
Ga eerst na wat er wél goed ging. Denk aan de (weinige) positieve zaken uit het gesprek, zodat je nadien in staat bent om met een minder verslagen houding over jouw “blunders” na te denken. Overloop dan wanneer en waarom het volgens jou het de verkeerde kant uitging en lijst voor jezelf op hoe je dit in de toekomst anders kunt aanpakken.
- Vergeef jezelf
OK, het is niet fijn dat je die gedroomde job niet in de wacht hebt gesleept en dat dit wellicht je eigen schuld is. Maar het heeft echt geen zin om jezelf voor eeuwig te vervloeken. Zo laat je voor je het weet de moed zakken en dat is ongetwijfeld negatief voor je toekomstige sollicitaties. Accepteer je fouten en ga verder met je (sollicitatie)leven.
- Leg uit wat misliep
Maak geen excuses, maar erken je fouten. Als je weet dat u bepaalde vragen gewoon verkeerd hebt begrepen en daarom de foute antwoorden hebt gegeven, leg dit dan uit in een soort van bedankingsmail. Let er wel op dat je niet te veel fouten benadrukt, want zo kan het lijken alsof je geen enkele vraag goed begrepen hebt. Bedank hen eveneens voor de tijd die ze voor je hebben vrijgemaakt.
- Gebruik een bedankbrief om extra zaken te benadrukken
Misschien ben je een cruciaal onderdeel van jouw huidige job vergeten te vermelden, waardoor het nu lijkt alsof je niet geschikt bent voor de functie, terwijl je dat wél bent. Ook dit kan je in een korte bedanking aanhalen en de werkgever herinneren aan je sterke kanten.
- Verduidelijk externe oorzaken
Het interview kan ook slecht verlopen zijn, omdat je er door belangrijke recente gebeurtenissen, bijvoorbeeld het overlijden van een familielid, niet helemaal met je gedachten bij was. Als dat het geval was, dan is er niets mis mee om nadien even te bellen of te e-mailen om uit te leggen wat er precies gaande was. Wie weet krijg je zo net iets meer begrip.
- Verontschuldig je niet voor het hele gesprek
Onthoud: het is niet omdat jij denkt dat je serieuze fouten hebt begaan, dat dit volgens de werkgever ook zo is. Misschien viel het gesprek wel beter mee dan je denkt en focus jij je enkel op de negatieve zaken, waardoor je uiteindelijk de dingen die wél goed gingen vergeet. Verontschuldig je daarom nooit voor het hele gesprek, zo krijgt iedereen een slecht gevoel bij jouw sollicitatie, terwijl dat aanvankelijk misschien niet eens het geval was.
Vijftigplusser? Zo weerleg je de vooroordelen over je leeftijd
Als oudere werkzoekende, krijg je gegarandeerd af te rekenen met vervelende vragen. Hoe reageer je erop.
1. Heb je niet te veel ervaring voor deze job? Zal je wel gelukkig zijn in deze functie?
Wel doen:
- Probeer uit te vissen wat de echte vrees is van je gesprekspartner: dat je inderdaad te hoog gekwalificeerd bent of dat je alleen maar oud bent? Vraag bijvoorbeeld: ‘Wat bedoelt u met te hoog gekwalificeerd?’ of ‘Denkt u dat op basis van mijn cv?’ Is het duidelijk wat de motieven van de werkgever zijn, dan kun je gerichte argumenten aanhalen om zijn bezorgdheid te weerleggen.
- Zorg ervoor dat de recruiter begrijpt welke je competenties zijn en toon aan waarom deze uitstekend aansluiten bij de functie. Leg uit hoe je jezelf ziet evolueren in de job en wat voor jou de uitdaging is.
- Geeft de werkgever aan dat je terecht zou komen in een groep jonge mensen, geef dan aan dat je als een soort coach kunt optreden. Dankzij je ervaring, breng je stabiliteit en continuïteit. Zorg er wel voor dat je dit ook uitstraalt in je houding.
- Benadruk dat je veel realiteitszin, nieuwe opportuniteiten kan bijdragen voor het gehele bedrijf en geef voorbeelden.
Niet doen:
- Bevestigen dat je overgekwalificeerd bent, maar dat niemand anders je wil.
- Cynisch of bits reageren.
- Zeggen dat je de bezwaren begrijpt.
2. Dit is niet altijd een 9-to-5-job. Bent u bereid overuren te doen?
Wel doen:
- Eigenlijk wil de werkgever weten of je nog wel flexibel bent. De beste manier om dit vooroordeel te counteren is er een voorbeeld bij te halen. Denk na over een recent project waarbij je alles op alles hebt gezet om het te doen slagen.
- Straal motivatie uit. Gebruik termen die je energie en goesting benadrukken.
- Geef aan dat je graag nauw betrokken bent bij je werk en dat je er graag tijd in wil investeren.
Niet doen:
3. U heeft de afgelopen jaren niets gedaan. Waarom zoekt u eigenlijk nog werk?
Wel doen:
- Geef een aanneembare verklaring voor het feit dat je ‘out’ was.
- Blijf positief en laat duidelijk merken dat je staat te popelen om weer aan de slag te gaan.
- Toon aan welke bijdrage jij kan leveren aan het bedrijf.
Niet doen:
- Zeggen dat je het geld nodig hebt.
- Zeggen dat je je verveelde, zonder meer.
4. Tot slot…
Hoe moeilijk je zoektocht ook is, blijf bij elk gesprek hameren op de voordelen van oudere werknemers. Van vijftigplusser is geweten dat ze:
- zeer betrokken zijn bij de loopbaan en geen 9-to-5-mentaliteit hebben.
- veel praktijkervaring hebben
- betrouwbaar en minder vaak ziek zijn.
- begrijpen wat arbeidsethos is.
- loyaal zijn aan de werkgever. Gaan lopen doen ze niet zo snel.
- weinig tot geen extra scholing nodig hebben. Behalve misschien ICT.
- zelden zomaar afwezig zijn. Het verzuim is het laagst bij oudere werknemers.
- realistische verwachtingen hebben omtrent doorgroei, salaris, variatie, werkdruk
- …
Bron: Sollicitatiegesprekken voor dummies, Joyce Lain Kennedy